Mlle Jo, puur Belgisch
Joan Bebronne, die oorspronkelijk in de modesector werkte, richtte een paar jaar geleden haar eigen meubeldesignstudio op: Mlle Jo. Hierin combineert ze Belgische productie, vergeten technieken als inlegwerk of houtdraaien, en moderne processen zoals anodiseren of lasersnijden. Alles in het teken van een pure, minimalistische esthetiek. Portret van een gepassioneerde ontwerpster.
Van kant tot meubels
Vijfentwintig jaar lang was Joan Bebronne als artistiek directrice verantwoordelijk voor de lingerielijn van een van de grootste textielfabrikanten van Europa. Deze periode inspireerde haar grenzeloze liefde voor detail en perfectie, die ze wilde aanwenden voor radicaal andere creaties. "Ik had kunnen overstappen naar juwelen, maar ik wilde liever meubels ontwerpen en produceren, objecten met een echte functie, dingen die we dagelijks gebruiken, niet alleen decoratieve elementen. Ik wilde ook meteen een webshop openen om qua prijs relatief laagdrempelig te kunnen blijven. We zijn gestart net vóór de eerste lockdown en dat heeft ons gered”. Een hangende console in de vorm van een tol, een deelbare ronde tafel ontworpen als een origami, en krukken ingelegd met messing waren de eerste drie creaties van Joan Bebronne. Deze introduceerden meteen alles waar het om draait bij Mlle Jo: uitgepuurde vormen, een intelligent ontwerp en extreme aandacht voor details in de realisatie.
Made in Belgium
Tijdens haar jaren in de modewereld zag Joan Bebronne hoe lokale productie langzaam werd ingeruild voor een steeds groeiende productie in het buitenland. “Ik zag de werkplaatsen sluiten en de beroepen verdwijnen. Voor Mlle Jo besloot ik vanaf het begin bijna uitsluitend met Belgische vakmensen te werken. Ik wil niet beweren dat Aziatische producties van slechte kwaliteit zijn, maar ik denk dat we onze eigen knowhow, in al zijn diversiteit, absoluut moeten behouden. Deze keuze voor lokale productie - al hebben we in Europa ook een paar leveranciers, met name voor Sloveense zwarte essen - vermindert het transport en daarmee de ecologische voetafdruk van al onze creaties aanzienlijk. Het stelt ons ook in staat om met kleinere volumes te werken en bevoorrechte samenwerkingen met vakmensen te ontwikkelen. Ik hecht veel belang aan de afwerking, daarom controleren we elk meubel in ons atelier vóór het verzonden wordt. Bovendien doen we bepaalde afwerkingen zelf, zoals de lederen contouren op de planken bijvoorbeeld.”
Denken in 3D
Het was tijdens een reis naar Slovenië dat het idee ontstond voor de Toupy-reeks, hangende consoles die ondertussen al een echte “trademark” van Mlle Jo zijn geworden. “We waren met mijn zoon in een winkel van houten speelgoed, waar we de tollen bewonderden. Een paar uur later zag ik een vogel op een hangend voederbakje, en door de twee samen te brengen, ontstond het concept ... Wat daarna tijd kost, is het ontwerp en de ontwikkeling. Na een snelle schets - die vaak alleen voor mezelf begrijpbaar is - maak ik een model uit karton of papier-maché. Dit dient als basis voor technische reflecties, alvorens over te gaan naar het prototype. Voor het Toupy-assortiment kozen we voor gedraaid hout, waardoor we die gebogen look krijgen. Maar het was niet mogelijk om het geheel uit één blok te maken, omdat het hout de neiging zou hebben om te verdraaien en omdat we er de ophangstang moesten kunnen doorsteken. We hebben daarom een combinatie van onderdelen ontwikkeld - gelijmd volgens de nerf van het hout - die niet verdraait en de verfijnde uitstraling van het natuurlijke materiaal behoudt.”
Kennis en technologie
Tussen het kartonnen model en het eindresultaat doorlopen de meubels van Mlle Jo verschillende productiefasen die vakmanschap en technologie combineren. Youmy tafels zijn bijvoorbeeld gemaakt van gesneden en gebogen plaatstaal en vervolgens bedekt met verschillende coatings. Bij een ervan wordt met anodische verf gewerkt, een proces dat wordt gebruikt bij de carrosserie van wagens. Maar vooral in het gamma krukjes met inlegwerk springt de combinatie van modern en oud in het oog: “We gebruiken een oude techniek van inlegwerk, maar ook lasersnijden. Het uithollen van de vorm waarin het inlegwerk past, gebeurt met een frees. Dit is de enige manier om een egaal oppervlak te bekomen in een houtsoort zoals es, waarvan de dichtheid enorm varieert. Traditioneel gebruikte men houtsoorten of parelmoer voor het inlegwerk, maar wij geven de voorkeur aan messing dat met de laser uitgesneden en vervolgens in de uitsparingen geplaatst wordt. Om de precisie van beide handelingen te garanderen, gebruiken we een computerprogramma dat de arm van de freesmachine en de laser aandrijft”.
De technische complexiteit staat volledig ten dienste van de uitgepuurde esthetiek, die gepaard gaat met de hoogste kwaliteitseisen, volgens Joan Bebronne: “De eenvoudigste dingen zijn vaak het moeilijkst te realiseren. Wanneer we ons concentreren op de essentie zijn gebreken onmiddellijk zichtbaar, omdat ze niet achter nutteloze franjes verborgen kunnen worden. Daarvoor moet je risico’s nemen, en dat is de spirit van onze studio. Puurheid vereist onberispelijke perfectie en nauwkeurigheid. Ik hoop alvast dat we in de nabije toekomst grotere meubels kunnen aanbieden en dezelfde filosofie kunnen bewaren.”
