Aube Vandingenen: messcherpe sportieve prestaties
Dankzij de combinatie van elegantie, precisie en snelheid spreekt schermen al eeuwenlang tot de verbeelding. In België krijgt de sport vandaag weliswaar minder aandacht, maar daar komt de komende jaren misschien verandering in. De 22-jarige topschermster Aube Vandingenen is alvast een talent om in de gaten te houden.
Met een geschiedenis die teruggaat tot het Oude Egypte is schermen een van de oudste sporten ter wereld. Deze discipline behoort bovendien tot een select kransje van vijf sporten die al sinds de eerste moderne Olympische Spelen in 1896 een vaste waarde zijn op de Spelen. Vandaag bestaan er 3 disciplines in het schermen – degen, floret en sabel – waarbij de verschillen zitten in het type wapen en de plaatsen waar men de tegenstander mag raken. De Belgische Aube Vandingenen schermt zich alvast een weg richting wereldtop, de ogen strak gericht op de Olympische Spelen. Maar wel veilig beschermd door haar lichtgewicht masker.
Parijse topcoach
Aube Vandingenen woont en studeert vandaag in Parijs, waar ze traint bij maître Daniel Levavasseur, de topcoach van Escrime Sans Frontières. ”Op mijn zevende vroeg mijn opa of ik wilde leren schermen, hijzelf had dit altijd gedaan in het leger. Ik startte bij een kleine club in Gent en was er direct door gebeten. Na 3 à 4 jaar nam ik deel aan internationale toernooien, en in België pakte ik al snel medailles. Zodra ik mijn middelbare school had doorlopen, wilde ik graag een sabbatjaar nemen om te focussen op schermen. Zo kwam ik in 2018 terecht in Parijs. De bedoeling was om een jaar te blijven, ondertussen zijn het er al vijf geworden. Hier combineer ik mijn training met een studie psychologie aan de Open Universiteit.”
Doordacht en tactisch
De schermdiscipline die Aube beoefent, is degen. Hierbij mag men de tegenstrever overal op het lichaam raken met het puntje van het wapen. Beide schermers kunnen elkaar ook op exact hetzelfde moment raken, waarbij ze dan allebei een punt scoren. Zowel voor dames als heren is degen een Olympische discipline. Aube: “Er is zeker een verschil in de manier waarop mannen en vrouwen schermen. Historisch gezien wordt degenschermen pas sinds 1996 beoefend door dames op de Olympische Spelen. Zoals in elke sport is het mannelijke lichaam sterker, met meer spierkracht. Naar mijn mening is mannenschermen iets agressiever en sneller, terwijl het vrouwenschermen vaak doordachter en tactischer is.”
Explosiviteit en uithouding
Uiteraard is fysieke fitheid zeer belangrijk in het schermen. “Het is vooral een explosieve sport, maar het vereist ook de nodige uithouding. Je hebt je hele lichaam nodig,” vertelt Aube. “We lopen veel, en trainen o.a. op sprinten om die explosiviteit te krijgen. Daarnaast werken we ook met gewichten. Schermen is een heel asymmetrische sport: de ene arm gebruiken we niet, het ene been gebruiken we vooral om af te stoten. Het onevenwicht dat hierdoor ontstaat in de spiermassa proberen we er via training uit te krijgen. Daarnaast is er ook schermspecifieke cardio- en krachttraining. Zo gaan we bijvoorbeeld gericht werken op hand- en armspieren. Uiteraard bereid ik me ook mentaal voor op belangrijke toernooien om de stress en de druk onder controle te krijgen. Samen met mijn team van 10-15 meisjes deelnemen aan wedstrijden geeft ook veel vertrouwen, dit groepsgevoel is echt belangrijk voor mij.”
Elke beweging vastleggen
Net zoals in de meeste sporten speelt technologie een steeds grotere rol in het schermen. “Vooral tijdens fysieke testen worden veel meer parameters opgevolgd , om zo je vooruitgang beter te kunnen sturen. Ook worden video’s steeds belangrijker tijdens trainingen, zodat je beter kan analyseren wat je bijvoorbeeld fout doet. De meest recente vernieuwing zijn de camera’s die tijdens toernooien elke beweging vastleggen, om bij twijfel terug te kunnen kijken. Daarnaast wordt het schermmateriaal veel beter en lichter, en dat zorgt voor veel meer comfort en veiligheid. Een schermmasker bijvoorbeeld weegt al snel 2 à 3 kg. Hoe lichter dit is, hoe beter voor onder andere nek en rug.”
Nooit opgeven
Het ultieme doel van Aube Vandingenen is de Olympische Spelen, alleen speelt het kwalificatiesysteem niet in haar voordeel: voor heel Europa zijn er in het schermen slechts 3 plaatsen voor de Spelen. Om een ticket te verzilveren, moet ze in de top 2 van Europa staan. Een andere mogelijkheid is het Europese zonekampioenschap winnen, waar alle landen hun beste schermer naartoe sturen en alleen de winnaar naar de Spelen gaat. “Ik besef dat het een moeilijk parcours zal zijn, maar ik wil er alles aan doen om er te geraken. Mijn doel op korte termijn is het zonekampioenschap in 2024 voor de Spelen van Parijs. Als dat niet lukt, is het een perfecte voorbereiding op 2028. Ik wil ook mijn ranking in de wereldtop blijven verbeteren. Vorig seizoen stond ik nog op de 120e plaats, ondertussen sta ik in de top 60. Mijn grootste les uit het schermen? Nooit opgeven. Ik trainde in Parijs met iemand die nog wereldkampioen werd op haar 34ste, na 15 jaar training. En dankzij het team waarmee ik train, geloof ik meer dan ooit dat je samen veel verder komt dan alleen.”
